Justitiehuizen kreunen op álle vlak onder werkdruk

Al de hele week voeren alle personeelsleden van de justitiehuizen actie. Vandaag om 11u wordt een delegatie ontvangen op het kabinet van minister van Justitie Jo Vandeurzen. Sabien kaartte het personeelsgebrek en het tekort aan middelen bij de justitiehuizen al een aantal keer aan in de Kamercommissie Justitie. Ook volgende week woensdag staat daarover een vraag geagendeerd.

"Het begeleiden van daders die een enkelband dragen, het opvolgen van de werkstraffen, het opvangen van slachtoffers van een misdrijf, enz. in het bijzonder en de geloofwaardige strafuitvoering in het algemeen staan meer dan ooit onder druk", zegt Sabien. "Ook inzake het uitvoeren van maatschappelijke onderzoeken in burgerlijke zaken (nog een opdracht van de justitieassistenten), stellen er zich problemen. Door middel van dergelijke onderzoeken wordt de rechter geïnformeerd en geadviseerd om haar of hem in staat te stellen een gepaste beslissing te nemen. In de meeste gevallen gaat het om zaken van ouderlijk gezag en het verblijf van kinderen na een breuk tussen de ouders."

In zijn antwoord op een parlementaire vraag van Sabien toont minister Vandeurzen met cijfers aan (zie tabel) dat de meeste justitiehuizen inderdaad achterstand kennen. Het Directoraat-generaal Justitiehuizen heeft de behandelingstermijn van een kwalitatief maatschappelijk onderzoek bepaald op drie maanden. Deze termijn start met de aanstelling van de justitieassistent en eindigt met het doorsturen van het verslag naar de opdrachtgevende overheid. Ondermeer wegens personeelstekort kan helaas niet meteen tot de aanstelling van die justitieassistent worden overgegaan en wordt de effectieve opstart van het maatschappelijk onderzoek uitgesteld.

De achterstand in 2005 was het grootst in het Franstalig gedeelte, met een aantal uitschieters zoals de justitiehuizen in Brussel (Franstalig), Verviers, Namen en Doornik. Voor 2006 en 2007 slaagden ook niet alle Nederlandstalige justitiehuizen erin om de opdrachten binnen 6 maanden af te werken. 

Een eigen bevraging van Sabien enkele weken geleden in West-Vlaanderen geeft voor dit jaar dezelfde evolutie aan. Zo zijn er nog 13 van de 25 (50%) hangende maatschappelijke onderzoeken in burgerlijke zaken lopende in het justitiehuis te Ieper, en is er een achterstand van 12 op 53 (23%) dossiers in het justitiehuis te Veurne.

"Gezien in de meeste gevallen het belang van een kind speelt, is het belangrijk dat het onderzoek onmiddellijk kan worden gestart. Als de opstart van het onderzoek maanden op zich laat wachten, veroorzaakt dit vaak grote problemen in gebroken gezinnen. Zo ziet de ene ouder soms lange tijd het kind niet, of blijven kinderen steken in een voor hen nefaste verblijfssituatie. Sommige rechters herroepen zelfs hun opdracht tot maatschappelijk onderzoek en proberen zelf via persoonlijke verschijning het onderzoek te doen. Bovendien stijgt het aantal aanvragen voor een maatschappelijke onderzoek alsmaar, gezien de gezinssituaties vandaag meer en meer onder druk komen te staan", aldus Sabien, die hoopt dat de minister vandaag met concrete engagementen op de proppen komt.